27 Ιαν 2018

εκτός εποχής*




οι περισσότεροι καλοκαιρινοί οικισμοί είναι αποθήκες τουρισμού, όλα είναι ασύντακτα και προσωρινά, χωρίς δομημένο ιστό από την μια αλλά από την άλλη με τα χρόνια εξελίσσονται σε τόπους μόνιμης κατοικίας.
στη νότια χίο, μέχρι πριν μερικές δεκαετίες όλοι κατοικούσαν στα μεσαιωνικά χωριά, με τη συμπαγή πολεοδομική τους μορφή, χτισμένα τέσσερα-πέντε χιλιόμετρα μακριά από τη θάλασσα· εκεί φτιάχνονταν και τα νέα σπίτια. από τη δεκαετία του εξήντα και του εβδομήντα χτίζονται εξοχικές κατοικίες στις παραλίες και τα τελευταία είκοσι χρόνια για αρκετούς γίνονται μόνιμες.

στην κώμη και σε ανάλογους οικισμούς, το καλοκαίρι όλα τα σπίτια είναι ανοικτά· λουλούδια, τραπέζια, αυτοκίνητα, παιδιά, καταστήματα, ξαπλώστρες· εκατοντάδες άνθρωποι έρχονται για διακοπές. από το σεπτέμβρη όμως που φεύγει ο κουρνιαχτός, κλείνουν όλα τα καταστήματα και αποχωρούν και οι τελευταίοι, αλλάζει εντελώς η μορφή του οικισμού.

περπατώ συχνά νωρίς το πρωί, ή αργά το απόγευμα· διασχίζω την παραλία, από το κέντρο προς τα ανατολικά ή προς τα δυτικά και μετά μπαίνω στους εσωτερικούς χωματόδρομους. απογυμνωμένη η περιοχή από το καλοκαιρινό σκηνικό αποκαλύπτει τη δομή της. αχαρτογράφητη, χωρίς σχέδιο –δεκαετίες τώρα γίνονται σχέδια αλλά κανένα δεν έχει εφαρμοστεί– μικρές ή μεγαλύτερες αυθαιρεσίες και δεκάδες ενστάσεις δεν επιτρέπουν την εφαρμογή του. ίσως μέρος της χειμωνιάτικης ομορφιάς της περιοχής και της γλυκιάς μελαγχολίας που αποπνέει είναι κι αυτή η χαοτική τοπογραφία της. χωρίς τους ανθρώπους, κυριαρχεί η φύση· βγήκε χορτάρι στα χωράφια, ανεμίζουν οι καλαμιές, οι συκιές γυμνές από φύλλα, η θάλασσα συνεχώς αλλάζει· οι ήχοι, οι μυρωδιές, οι εικόνες όλα έρχονται από τη φύση.

λόγω της θαλασσινής αλμύρας, των δυνατών νοτιάδων και της υγρασίας τα σπίτια κάθε λίγα χρόνια θέλουν συντήρηση, τα σίδερα σκουριάζουν και φουσκώνουν, οι σοφάδες πέφτουν, τα κουφώματα χαλάνε. οι περισσότερες κατοικίες είναι φροντισμένες, δεν αφήνονται στη φθορά, είναι καθαρές και νοικοκυρεμένες, τα δέντρα κλαδεμένα, τα λάστιχα μαζεμένα, τα μεταλλικά πόμολα τυλιγμένα, τα χωράφια οργωμένα. οι άνθρωποι φροντίζουν τον ιδιωτικό τους χώρο, προστατεύουν την περιουσία τους αλλά ως εκεί· οι δρόμοι και οι κοινόχρηστοι χώροι, κυρίως το καλοκαίρι έχουν σκουπίδια, μπάζα, και αναπόφευκτα πάρα πολλά αυτοκίνητα. οι ακάλυπτοι χώροι μετατρέπονται σε πάρκινγκ.

το χειμώνα όλα είναι άδεια, όμως πρέπει να κατοικούν περισσότεροι από πενήντα άνθρωποι· όμως, η κώμη δεν είναι χωριό, δεν έχει πλατεία, καφενείο, μπακάλικο, εκκλησία, δηλαδή χώρους συνάντησης, εστίασης των ανθρώπων, έτσι μοιάζει περισσότερο με αμερικάνικο προάστιο· όλοι μετακινούνται με το αυτοκίνητο, πάνε κάπου αλλού για τις δουλειές τους, για σούπερ μάρκετ, διασκέδαση κτλ. ο καθένας ακολουθεί την καθημερινότητα του και η τοπογραφία που έχει προκύψει δεν βοηθά την συνύπαρξη των κατοίκων. όλα αυτά τα καινούργια σπίτια, τα ά-σχημα, που σαν μεγάλες τούρτες έχουν κάτσει στον κάμπο ή δίπλα στη θάλασσα, είναι ή κλειστά ή υπνωτήρια· οι σημαντικότερες δραστηριότητες των κατοίκων είναι στην καλαμωτή, τα γύρω χωριά και τη χώρα.


περπατώ στο κρύο· πεινασμένα σκυλιά ψάχνουν για τροφή στους κάδους, στη γλυφάδα –εκεί που ο χείμαρρος συναντά τη θάλασσα– δυο άντρες ντυμένοι κυνηγοί, κρυμμένοι στα αλμυρίκια περιμένουν τις κουρασμένες πάπιες και τα άλλα πουλιά που θα κατέβουν για νερό, για να τα σκοτώσουν· ο ένας έχει μαζί και το παιδί του.



* 20170127 

- το κείμενο ξεκίνησε να γράφεται τον νοέμβριο του δεκατέσσερα, τον ιανουάριο του δεκαέξι γράφτηκε από την αρχή και δημοσιεύτηκε στο σάιτ aplotaria.gr. τώρα ξαναγράφεται για το βιβλίο με τίτλο εργασίας «γύρω γύρω θάλασσα» που αν όλα πάνε καλά θα κυκλοφορήσει κάποια στιγμή (;)

Δεν υπάρχουν σχόλια: