Το να αγαπιέμαι από κάποιον και να ανταποκρίνομαι στην αγάπη του, δεν έχει καμιά σχέση με τις αρετές μου ή με τις αρετές του. Κανένα ιδιαίτερο προσόν ή ψυχική ευγένεια δεν βαραίνει την ερωτική επιλογή. Μπορούμε να νιώσουμε το ίδιο ξέφρενο πάθος για έναν δειλό ή για έναν ήρωα.
Χάρη στον έρωτα μου, το λατρεμένο πλάσμα γίνεται μια τρομακτική και ελεύθερη δύναμη που μάταια προσπαθώ να εξημερώσω. Όσο περισσότερο προσκολλώμαι σε αυτό, τόσο περισσότερο απομακρύνεται από μένα, τόσο πιο απρόσιτο γίνεται, αποκτά διαστάσεις ασύλληπτες.
Όταν δενόμαστε με εκείνον ή με εκείνην για τους οποίους δεν γνωρίζουμε πια τίποτα άλλο παρά μόνο πως τους λατρεύουμε, τοποθετούμαστε σε κατάσταση τρωτότητας, εμφανιζόμαστε γυμνοί, ανυπεράσπιστοι. Και στο μέτρο που οι σχέσεις μας με αυτό γίνονται όλο και πιο στενές, το αγαπημένο πλάσμα δεν μεταμορφώνεται μόνο σε έναν ξένο αλλά προπάντων αντιπροσωπεύει τη δυνατότητα τόσο της έκστασης όσο και της πτώσης. Ακούγοντάς το, λατρεύοντας το, περιμένοντάς το, υποτασσόμαστε σε μια τελεσίδικη ετυμηγορία: γινόμαστε αποδεκτοί ή απορριπτόμαστε. Από αυτόν λοιπόν που αγαπώ περισσότερο, μπορώ να φοβάμαι και το χειρότερο: ο χαμός ή η φυγή του θα μου απόκοβε ένα ουσιαστικό τμήμα του εαυτού μου. Ο έρωτας μας λυτρώνει από το αμάρτημα της ύπαρξης· όταν αποτυχαίνει νιώθουμε συνθλιμμένοι από τη ματαιότητα της ζωής. Το φρικιαστικό στην ερωτική οδύνη, είναι πως τιμωρούμαστε επειδή αγαπώντας τον άλλο θελήσαμε ό,τι το καλό γι' αυτόν. Δεν πληρώνουμε για ένα σφάλμα αλλά για μια μη αποδεκτή προσφορά. Και αυτοί που απορρίπτονται στις εξετάσεις του έρωτα δεν μπορούν να προσφύγουν σε αναθεώρηση· δεν μπορούν να ενοχοποιήσουν κανέναν άλλον και μένουν εγκαταλειμμένοι και αβοήθητοι.
Υπάρχει βεβαίως και η ευτυχία του έρωτα, η ευτυχία της συνενοχής, των μοιρασμένων δοκιμασιών, η ευτυχία να ξεφεύγεις από τα όρια του εαυτού και να εγαταλείπεσαι με πλήρη εμπιστοσύνη στον άλλον, αλλά είναι μια ευτυχία που φέρει εντός της το σπέρμα του ίδιου του αφανισμού της όταν εκφυλίζεται σε κυριακάτικη ηρεμία. Φυσικά υπάρχει πάντα η δυνατότητα να εκθρονίσουμε τον άλλον από την περίοπτη θέση του, και με την υπερβολικά στενή συμβίωση να τον κάνουμε προβλέψιμο, τόσο οικείο όσο και ένα φυτό.
Μόλις λύσω το βασανιστικό αίνιγμα που αντιπροσωπεύει για μένα ο άλλος, τον πεζοποιώ: για να πάψω να βασανίζομαι από την υπερβολική του απόσταση, τον έκανα τόσο οικείο μου, ώστε τώρα υποφέρω από την ενοχλητική του εγγύτητα. Χθες ακόμα τον ένιωθα απόντα ως και την στιγμή της πιο έντονης σαρκικής συνάφειας, και ζούσα με τον τρόμο της εγκατάλειψης· και να που έγινε προβλέψιμος, σμικρυμένος σε ένα μηχανικό "αγάπη μου", ανίκανος πια να με εκπλήξει.
Όποιος δεν διακινδυνεύσει να υποφέρει δεν θα μπορέσει ποτέ του να αγαπήσει.
Αγαπώ σημαίνει ζω μες στην αέναη συνύπαρξη του τρόμου και του θαύματος.
όση οδύνη και αν προκαλεί, αυτή η κατάσταση της υποδούλωσης είναι συχνά προτιμότερη από τη γαλήνη της καρδιάς και βλέπουμε ένα σωρό ανθρώπους που μόλις λυτρώθηκαν από έναν βασανιστικό δεσμό, να αποζητούν αμέσως ένα καινούργιο μαρτύριο και να ρίχνονται σ' αυτό κατενθουσιασμένοι, μην ακούγοντας καμιά λογική αποτροπή.
Πασκάλ Μπρυκνέρ
Ο ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΘΟΩΤΗΤΑΣ
εκδόσεις Αστάρτη
Χάρη στον έρωτα μου, το λατρεμένο πλάσμα γίνεται μια τρομακτική και ελεύθερη δύναμη που μάταια προσπαθώ να εξημερώσω. Όσο περισσότερο προσκολλώμαι σε αυτό, τόσο περισσότερο απομακρύνεται από μένα, τόσο πιο απρόσιτο γίνεται, αποκτά διαστάσεις ασύλληπτες.
Όταν δενόμαστε με εκείνον ή με εκείνην για τους οποίους δεν γνωρίζουμε πια τίποτα άλλο παρά μόνο πως τους λατρεύουμε, τοποθετούμαστε σε κατάσταση τρωτότητας, εμφανιζόμαστε γυμνοί, ανυπεράσπιστοι. Και στο μέτρο που οι σχέσεις μας με αυτό γίνονται όλο και πιο στενές, το αγαπημένο πλάσμα δεν μεταμορφώνεται μόνο σε έναν ξένο αλλά προπάντων αντιπροσωπεύει τη δυνατότητα τόσο της έκστασης όσο και της πτώσης. Ακούγοντάς το, λατρεύοντας το, περιμένοντάς το, υποτασσόμαστε σε μια τελεσίδικη ετυμηγορία: γινόμαστε αποδεκτοί ή απορριπτόμαστε. Από αυτόν λοιπόν που αγαπώ περισσότερο, μπορώ να φοβάμαι και το χειρότερο: ο χαμός ή η φυγή του θα μου απόκοβε ένα ουσιαστικό τμήμα του εαυτού μου. Ο έρωτας μας λυτρώνει από το αμάρτημα της ύπαρξης· όταν αποτυχαίνει νιώθουμε συνθλιμμένοι από τη ματαιότητα της ζωής. Το φρικιαστικό στην ερωτική οδύνη, είναι πως τιμωρούμαστε επειδή αγαπώντας τον άλλο θελήσαμε ό,τι το καλό γι' αυτόν. Δεν πληρώνουμε για ένα σφάλμα αλλά για μια μη αποδεκτή προσφορά. Και αυτοί που απορρίπτονται στις εξετάσεις του έρωτα δεν μπορούν να προσφύγουν σε αναθεώρηση· δεν μπορούν να ενοχοποιήσουν κανέναν άλλον και μένουν εγκαταλειμμένοι και αβοήθητοι.
Υπάρχει βεβαίως και η ευτυχία του έρωτα, η ευτυχία της συνενοχής, των μοιρασμένων δοκιμασιών, η ευτυχία να ξεφεύγεις από τα όρια του εαυτού και να εγαταλείπεσαι με πλήρη εμπιστοσύνη στον άλλον, αλλά είναι μια ευτυχία που φέρει εντός της το σπέρμα του ίδιου του αφανισμού της όταν εκφυλίζεται σε κυριακάτικη ηρεμία. Φυσικά υπάρχει πάντα η δυνατότητα να εκθρονίσουμε τον άλλον από την περίοπτη θέση του, και με την υπερβολικά στενή συμβίωση να τον κάνουμε προβλέψιμο, τόσο οικείο όσο και ένα φυτό.
Μόλις λύσω το βασανιστικό αίνιγμα που αντιπροσωπεύει για μένα ο άλλος, τον πεζοποιώ: για να πάψω να βασανίζομαι από την υπερβολική του απόσταση, τον έκανα τόσο οικείο μου, ώστε τώρα υποφέρω από την ενοχλητική του εγγύτητα. Χθες ακόμα τον ένιωθα απόντα ως και την στιγμή της πιο έντονης σαρκικής συνάφειας, και ζούσα με τον τρόμο της εγκατάλειψης· και να που έγινε προβλέψιμος, σμικρυμένος σε ένα μηχανικό "αγάπη μου", ανίκανος πια να με εκπλήξει.
Όποιος δεν διακινδυνεύσει να υποφέρει δεν θα μπορέσει ποτέ του να αγαπήσει.
Αγαπώ σημαίνει ζω μες στην αέναη συνύπαρξη του τρόμου και του θαύματος.
όση οδύνη και αν προκαλεί, αυτή η κατάσταση της υποδούλωσης είναι συχνά προτιμότερη από τη γαλήνη της καρδιάς και βλέπουμε ένα σωρό ανθρώπους που μόλις λυτρώθηκαν από έναν βασανιστικό δεσμό, να αποζητούν αμέσως ένα καινούργιο μαρτύριο και να ρίχνονται σ' αυτό κατενθουσιασμένοι, μην ακούγοντας καμιά λογική αποτροπή.
Πασκάλ Μπρυκνέρ
Ο ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΘΟΩΤΗΤΑΣ
εκδόσεις Αστάρτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου